Cách Phòng Trừ Bệnh Thán Thư Trên Sầu Riêng Hiệu Quả – Giải Pháp Bền Vững Cho Nhà Vườn

Mở đầu

Sầu riêng – "vua của các loại trái cây" – là một trong những cây ăn quả mang lại giá trị kinh tế cao tại Việt Nam. Tuy nhiên, trong quá trình canh tác, cây sầu riêng rất dễ bị tấn công bởi bệnh thán thư – một loại bệnh phổ biến gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng trái. Hiểu rõ cách phòng trừ bệnh thán thư trên sầu riêng là điều cần thiết để giúp bà con nông dân bảo vệ vườn cây một cách hiệu quả và bền vững.

Nguyên nhân và đặc điểm bệnh thán thư trên sầu riêng

1. Tác nhân gây bệnh

Bệnh thán thư trên sầu riêng chủ yếu do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra. Đây là loại nấm phổ biến, tồn tại trong điều kiện ẩm thấp và phát triển mạnh trong mùa mưa.

2. Điều kiện phát sinh bệnh

• Độ ẩm cao (>85%), nhiệt độ từ 24–30°C.

• Mưa nhiều, vườn rậm rạp, ít ánh sáng, không được tỉa cành thông thoáng.

• Canh tác không đúng kỹ thuật, phân bón không cân đối.

3. Triệu chứng nhận biết

• Trên lá: xuất hiện các đốm nhỏ màu nâu, sau đó lan rộng thành hình tròn hoặc không đều, có viền đậm, khô và giòn.

• Trên cành non: khô cành, nứt vỏ, chảy nhựa.

• Trên trái: vết bệnh màu nâu đậm hoặc đen, lõm xuống, lan rộng, làm trái sầu riêng bị thối và rụng sớm.

Hậu quả của bệnh thán thư trên sầu riêng

• Giảm năng suất và chất lượng trái rõ rệt.

• Gây rụng trái non, ảnh hưởng đến quá trình phát triển của cây.

• Nếu không xử lý kịp thời, bệnh lây lan nhanh, gây chết cây.

• Làm tăng chi phí sản xuất do phải xử lý thuốc liên tục.

Cách phòng trừ bệnh thán thư trên sầu riêng

1. Biện pháp canh tác

Phòng bệnh thán thư trên sầu riêng bằng cách áp dụng các biện pháp canh tác hợp lý là cách tiếp cận bền vững và tiết kiệm chi phí:

• Vệ sinh vườn thường xuyên: Cắt bỏ cành lá bị bệnh, gom và tiêu hủy xa vườn.

• Tỉa cành tạo tán: Giúp cây thông thoáng, hạn chế độ ẩm cao và tạo điều kiện ánh sáng chiếu vào bên trong tán cây.

• Không trồng quá dày: Đảm bảo khoảng cách giữa các cây hợp lý (6–8m) để cây phát triển khỏe mạnh.

• Bón phân cân đối: Không lạm dụng phân đạm, nên bổ sung phân hữu cơ vi sinh và phân kali để tăng sức đề kháng cho cây.

• Tưới tiêu hợp lý: Hạn chế tưới vào buổi chiều hoặc những ngày trời âm u.

2. Biện pháp sinh học

• Sử dụng chế phẩm sinh học như Trichoderma spp. để kiểm soát nấm hại trong đất và ức chế sự phát triển của nấm gây bệnh thán thư.

• Bổ sung vi sinh vật có lợi cho đất giúp cải thiện hệ sinh thái đất, tăng cường sức đề kháng cho rễ cây.

3. Biện pháp hóa học

Trong trường hợp bệnh bùng phát mạnh, cần sử dụng thuốc hóa học đúng cách:

• Các loại thuốc trị thán thư hiệu quả như:

  • Azoxystrobin

  • Mancozeb

  • Propineb

  • Difenoconazole

• Nguyên tắc sử dụng thuốc:

  • Phun luân phiên nhiều hoạt chất để tránh hiện tượng kháng thuốc.

  • Không phun thuốc trong thời kỳ ra hoa, đậu trái non.

  • Đảm bảo thời gian cách ly trước thu hoạch.

  • Tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của nhà sản xuất.